To niezwykle kameralne, małe i pełne zieleni osiedle-kolonia 27 drewnianych fińskich domków, które zostało wzniesione zaraz po zakończeniu II wojny światowej w 1945 roku na tyłach Parku Ujazdowskiego, przy ul. Jazdów. Domki te trafiły do Polski w ramach reparacji wojennych jakie Finlandia musiała świadczyć na rzecz ZSRR. Kolonia Górny Ujazdów powstała na terenie dawnego Szpitala Ujazdowskiego jako tymczasowa (na okres 5 lat) siedziba Biura Odbudowy Stolicy, instytucji nadzorującej odbudowę Warszawy. Po zmianie siedziby BOS domki zostały przekazane na tymczasowe mieszkania dla pracowników biura.
0Przez 69 lat, w miejscami niezmienionym stanie, przetrwało do dnia dzisiejszego jako jedno z nielicznych tego typu, stanowiąc do dziś urokliwą ciekawostkę warszawskiego Śródmieścia i unikat na skalę polską i europejską. Na przestrzeni lat, liczba domków zmniejszyła się z 90 do 27 – na rzecz budowy Trasy Łazienkowskiej oraz Ambasad – Francuskiej i Niemieckiej.
Domki mają status lokali komunalnych, kwaterunkowych. W 2010 roku władze Dzielnicy Śródmieście podjęły działania zmierzające do wysiedlenia mieszkańców i całkowitej likwidacji osiedla m.in. na mocy Uchwały nr 10107/10 Zarządu Dzielnicy Śródmieście z dnia 24.11.2010 roku w sprawie wprowadzenia harmonogramu działań dot. uporządkowania terenu zabudowanego domkami mieszkalnymi, tworzącymi tzw. osiedle Jazdów. Zawiązane zostało Stowarzyszenie Mieszkańców Domków Fińskich Jazdów, które podjęło starania o zachowanie osiedla.
W maju 2012 stowarzyszenie wzięło udział w Nocy Muzeów i w Europejskich Dniach Dziedzictwa „Mieszkania XX wieku”. W październiku likwidowanym osiedlem zainteresował się Ambasador Finlandii, Jari Vilén. Pod koniec tego samego roku, Osiedle Jazdów uzyskało tytuł “Stołeczne-Społeczne 2012” w kategorii “Miejsce z doświadczeniem” wg plebiscytu warszawa.ngo.pl. Jeszcze do czerwca 2012 roku istniało 31 domków – w następstwie wyprowadzek mieszkańców rozebrano 4 domki.
W lutym 2013 roku zawiązana została polsko-fińską grupa robocza mająca pracować nad projektem zachowania kilku domków. Na kwietniowym spotkaniu grupy zaproponowano otwarcie pustostanów na czas Nocy Muzeów. Mieszkańcy osiedla zaprosili organizacje pozarządowe i grupy nieformalne do współpracy w ramach Nocy Muzeów 2013. Sukces tej akcji zaowocowały zgodą Dzielnicy Śródmieście na użyczenie pustostanów od czerwca do listopada i powstaniem inicjatywy “Otwarty Jazdów”. Powstała unikatowa, otwarta na działania społeczne i kulturotwórcza przestrzeń – w jej dotychczasowe działania na Jazdowie zaangażowane było kilkadziesiąt stowarzyszeń, fundacji, grup nieformalnych oraz sponsorzy.
Miejsce:
Osiedle Jazdów
ul. Jazdów 10/5
00-467 Warszawa